Bạn thường dành thời gian nhớ đến những người thân yêu vào khoảng thời gian nào trong ngày? Với tôi đó là lúc tan làm. Sau một ngày hết mình cho công việc, nghĩ về người thân làm dịu đi phần nào những căng thẳng. Giống như hôm nay, vừa bước ra khỏi văn phòng, tôi chợt nhớ đến mẹ và gửi mẹ tấm hình tự chụp sáng nay, tươi tắn như bông hoa in trên áo. Mẹ thấy ảnh sẽ vui vì biết con gái vẫn ổn. Gửi xong tôi mới giật mình, tôi quên giờ này mẹ có lẽ đã ngủ say, gần 12 giờ đêm ở nhà rồi. Vậy mà mẹ trả lời ngay, vẫn câu nói quen thuộc: con gái mẹ xinh đẹp quá. Tôi mỉm cười nhưng cũng có chút áy náy, đáng ra mình không nên gửi tin cho mẹ, làm mẹ thức giấc rồi. Tôi trả lời: Mẹ ngủ khuya vậy? Mẹ bảo: Mẹ dạo này bắt đầu bị mất ngủ.
Tôi lặng đi một chút. Me mình lớn tuổi rồi ư. Tôi nhẩm tính lại, năm nay mẹ cũng đã 60 rồi. Vậy mà trong tâm trí tôi mẹ chỉ mới hơn 48 tuổi một chút thôi như cái ngày tôi mới thi vào Đại học. Sở dĩ tôi nhớ cột mốc ấy vì đó là lần đầu tiên trong đời tôi phải tự điền hồ sơ giấy tờ và…biết năm sinh của ba mẹ. Tôi bắt đầu cuộc sống xa nhà, mải mê với học hành, với các mối quan hệ, tìm kiếm rồi xây dựng hạnh phúc cho riêng mình. Như con thuyền luôn muốn tìm những bến bờ thật xa, tôi quên mất rằng thời gian chẳng bỏ rơi ai bao giờ, và với mẹ tôi cũng vậy. Trong khi đứa trẻ tôi dành hết thời gian của mình để trải nghiệm, lớn lên thì mẹ cũng dần trút hết năng lượng của mình và bắt đầu già đi.
Mẹ tôi, mà có lẽ nhiều phụ huynh cùng thế hệ cũng vậy, nuôi con với mong muốn cuộc đời con được sung sướng hơn mình, đôi chân con được đi xa hơn mình, đôi mắt con được nhìn ngắm nhiều điều mới lạ hơn mình. Bởi chịu quá nhiều vất vả của thời cuộc, mẹ dành hết sức lực để lao động kiếm cái ăn cái mặt, mong con đủ điều kiện học hành và tự thân lập nghiệp. Mẹ luôn nói với tôi: sau này đừng buôn bán như mẹ nha con, cực lắm. Kiếm việc gì ngồi trong mát mà làm. Và tôi cứ lớn lên với suy nghĩ mình phải đi con đường khác mẹ, phải sống cuộc đời không giống cuộc đời mẹ.
Dường như tôi đã đạt được điều đó. Nhưng rồi tôi lại nhận ra, thật ra mình cũng rất giống mẹ. Đó là khi tôi loay hoay với những cơn ớn lạnh sau sinh khiến tôi phải mặc đến hai lớp áo dài tay. Đó là khi tôi bất chợt không kiềm được mà són tiểu. Đó là khi tôi quên mất nồi canh đang sôi trên bếp. Đó là khi mất ngủ cả đêm trông con ốm mà hôm sau vẫn phải dậy sớm đi làm,…Có lẽ việc làm mẹ là sợi dây vô hình kéo tôi đến gần mẹ hơn và cho tôi cơ hội được nhìn mẹ qua lăng kính của một người phụ nữ, một người mẹ. Tôi bắt đầu tự đặt những câu hỏi rồi tự trả lời: bằng tuổi tôi, mẹ đã trải qua những gì? Mẹ đã làm như thế nào? Tại sao mẹ lại làm như thế? Mỗi câu hỏi là một thước phim đưa tôi về với quá khứ và soi chiếu vào thực tại, càng xem tôi lại càng thấy đồng cảm, hiểu và thương mẹ hơn. Tôi không chỉ là con gái của mẹ mà còn là người đồng hành cùng mẹ hơn nửa quãng đời dù vui ít buồn nhiều nhưng mẹ luôn chọn hướng vượt qua những gian nan bằng tinh thần lạc quan và không bao giờ bỏ cuộc. Mỗi lúc tôi yếu lòng vì những điều không như ý, mẹ là nguồn động lực giúp tôi cố gắng vươn lên chỉ với một suy nghĩ giản đơn: Đây có là gì so với những gì mẹ đã trải qua. Mẹ làm được thì tôi làm được vì tôi là con gái của mẹ.
Un clin d’oeil à Paris – 8/2024
